‘Intelligence in motion’
Joseph Pilates (1883-1967) ontwikkelde zijn methode in de eerste helft van de 20ste eeuw. Initieel in Duitsland tegen een historische achtergrond van groeiende aandacht voor de fysieke conditie. Later, vanaf de jaren 30, in de Verenigde Staten, waar hij voornamelijk met professionele dansers werkte. Hij ontwikkelde een systeem van oefeningen dat de houding corrigeert, het lichaamsbewustzijn en proprioceptief vermogen, door mentale focus, verfijnt, en de algehele veerkracht van het lichaam vergroot. Intussen is zijn methode wereldwijd uitgegroeid tot één van de meest ‘blijvende’ methodes in lichaamswerk. Zelf verwees hij naar zijn oefensysteem als ‘the art of Contrology’. Naast een reeks oefeningen op de mat, die met (anatomische en biomechanische) precisie en aandacht uitgevoerd dienen te worden, ontwikkelde hij een reeks toestellen, die in hun geniale mechanische werking, hun tijd ver vooruit waren. Deze dienden zowel om de fysieke conditie te ontwikkelen als om personen met dysfuncties en blessures te begeleiden. Het duurde dan ook tot ver na zijn dood eer zijn methodiek de echte erkenning kreeg die ze verdient. Intussen is ‘Pilates’ wereldwijd erkend voor zijn uitzonderlijke resultaten. Pilates biedt een veilige trainingsomgeving voor jong en oud, zowel voor personen met beperkingen als voor topatleten. In Pilates worden geest en lichaam uitgedaagd in het streven naar evenwicht. Intussen is er ook vanuit de fysiotherapie een grote aandacht voor de methode. Door de steeds evoluerende inzichten in de werking van het menselijk lichaam, wordt de methode ook steeds verder ontwikkeld. De ambities en visie van Joseph Pilates waren groots. Hij schreef zijn filosofie neer in ‘Return to life through contrology’ (1945) en was er van overtuigd dat het gedisciplineerd beoefenen van zijn methode tot een betere gezondheid en meer persoonlijk bewustzijn leidt en dat dit op zijn beurt er toe bijdraagt dat de wereld een aangenamere plaats wordt met minder fysiek lijden.
Joseph Pilates zelf vertrok telkens vanuit het specifieke individu. Geen oefensysteem is zo gemaakt dat alle oefeningen voor om het even wie, op om het even welk moment, wonderen verricht. Het resultaat van de oefeningen hangt af van de kwaliteit van de uitvoering, als van de manier waarop er wordt rekening gehouden met de individuele capaciteiten én beperkingen van de beoefenaar. De pilateslessen bieden een optimale omgeving om te evolueren in een groeiend lichaamsbewustzijn, een betere houding, een sterker, flexibeler lichaam. Door geconcentreerd en heel precies de oefeningen te gaan uitvoeren, brengen we het lichaam meer in balans. Telkens opnieuw wordt vertrokken vanuit het centrum van het lichaam, de zone rond het zwaartepunt. Pilates noemde dit de ‘Powerhouse’, een samenspel van diep gelegen buikspieren en rugspieren, bekkenbodemspieren en middenrif. Dit vertrekpunt in combinatie met een bewuste en diepe ademhaling zorgen voor een stabiele basis van waaruit elke beweging aanvangt. Door de mentale focus evolueren we naar meer evenwicht, evenwicht tussen geest en lichaam, evenwicht tussen verschillende spiergroepen, tussen linker en rechter lichaamshelft, balans binnen myofasciale kettingen, … En uiteindelijk ook naar een beheerste, natuurlijke kwaliteit van bewegen. De methode biedt zowel de kans om technisch uitdagender te werken voor diegene die deze uitdaging aankunnen, als in de diepte de oefeningen als het ware, in lagen te gaan begrijpen. Dit maakt het werk geschikt voor zowel mensen met aanzienlijke beperkingen, als voor de cross training van atleten.
Om het met de woorden van Joseph Pilates (in 1945) zelf te zeggen:
‘Physical fitness is the first requisite of happiness. Our interpretation of physical fitness is the attainment and maintenance of a uniformly developed body with a sound mind fully capable of naturally, easily, and satisfactorily performing our many and varied daily tasks with spontaneous zest and pleasure.’